Odzyskanie niepodległości przez Polskę – rok 1918
Mimo iż Polska uzyskała niepodległość w roku 1918; 11 listopada został ustanowiony Narodowym Świętem Niepodległości dopiero w 1937 r.
Dzień 11 listopada jest dniem symbolicznym; tego dnia co prawda miały miejsce istotne wydarzenia (kończący I wojnę światową rozejm podpisany w Compiegne, a w Polsce przekazanie władzy wojskowej Piłsudskiemu przez Radę Regencyjną Królestwa Polskiego), ale formalnie niepodległości uzyskanie w tym dniu nie nastąpiło.
Proces odzyskiwania niepodległości po rozbiorach był złożony. Szansę na to otworzyła pierwsza wojna światowa, która wybuchła w 1914 r., a w której Polska jako państwo nie brała udziału, gdyż nie istniała. Jednak Polacy w walkach uczestniczyli wcieleni, w zależności od miejsca zamieszkania, do jednej z trzech armii zaborczych: pruskiej, rosyjskiej lub austro-węgierskiej. W tle jednak prowadzili również działalność na własny rachunek. Czyniąc to skutecznie, równocześnie na polu: społecznym, politycznym i wojskowym, co w efekcie przyniosło upragniony sukces.
Na polu społecznym prowadzona była rozpoczęta po Powstaniu Styczniowym, praca polegająca na uświadomieniu narodowym wszystkich warstw społecznych Polaków. Ogromne zasługi ma tutaj endecja. Praca polityczna zaś polegała m.in. na swoistym lobbingu polskim na świecie, prowadzonym szczególnie aktywnie przez Ignacego Paderewskiego, nieoceniona jest również dyplomatyczna rola Romana Dmowskiego. Siły społeczne i polityczne były poparte militarnie, przez powstanie Legionów Polskich we Włoszech i tzw. „błękitnej armii” Hallera we Francji. Symbolem odrodzenia wojskowego był Józef Piłsudski.
Wobec wojennej klęski zaborców stworzyła się szansa do odzyskania niepodległości państwowej. Polacy pokazali, że są gotowi do samostanowienia na własnym terytorium, gdyż po wojnie jako zwycięzcy ustalali kształt politycznej mapy, stąd poparcie mocarstw dla sprawy polskiej było niezbędne.
Na przełomie roku 1918/19 odzyskaliśmy niepodległość w sensie uznania podmiotowości państwa polskiego, ale nie zostało ustalone terytorium odrodzonej Polski, jej dokładne granice. W pierwszej fazie niepodległa Polska była bardzo mała. Ograniczała się do terytorium małego Królestwa Polskiego. Dopiero później wywalczono kształt granicy zachodniej (Zwycięskie Powstanie Wielkopolskie oraz Powstania Śląskie dały nam kolejne terytoria), a ostateczny kształt granicy wschodniej nadał dopiero pokój ryski z 1921 r., po bitwie z bolszewikami. Należy zaznaczyć, że zwycięskie walki z Ukraińcami o Lwów rozpoczęły się już 1 listopada 1918 r., zatem jeszcze przed zakończeniem pierwszej wojny światowej.
Oficjalna nota ogłaszająca powstanie państwa polskiego została wysłana z Polski do państw zachodnich 16 listopada 1918 r. 16 stycznia 1919 r. powołano rząd Ignacego Paderewskiego, uznany w Polsce i na zachodzie. Formalnie, ustanowienie państwa polskiego – II Rzeczypospolitej – dokonało się na konferencji wersalskiej 29 czerwca 1919 r., która kończyła I wojnę światową i ustanawiała powojenny kształt granic i nowy polityczny ład Europy.
Tekst i film: Andrzej Szabelski
W związku z ograniczeniami spowodowanymi pandemią nastąpiła zmiana regulaminu z: VI KONKURS PIEŚNI PATRIOTYCZNEJ ph. „SZLAKIEM NIEPODLEGŁOŚCI” Szczuczyn 2020 na:
– PRZEGLĄD PIEŚNI PATRIOTYCZNEJ ph. „SZLAKIEM NIEPODLEGŁOŚCI” Szczuczyn 2020.
Impreza otrzymała charakter przeglądu. Z dostarczonych prezentacji /zgodnie ze zmianami w regulaminie/ po obejrzeniu komisja dokona ocen i przyzna nagrody. Prezentacja Przeglądu odbędzie się 11 listopada 2020 r. /środa/ na stronach:
http://bckszczuczyn.pl; https://www.facebook.com/Biblioteka-Centrum-Kultury-w-Szczuczynie-624654161005925/.
O przyznanych miejscach organizator powiadomi w oddzielnych postach oraz zainteresowane osoby.