„Nasze dziedzictwo – kroniki szczuczyńskich Szkół Powszechnych z okresu międzywojennego”
Biblioteka – Centrum Kultury w Szczuczynie z nieukrywaną radością informuje, że Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przyznał nam dofinansowanie w ramach programu Kultura Cyfrowa w wysokości 15000,00 zł. na realizację zadania nr 01714/22 pn. „Nasze dziedzictwo – kroniki szczuczyńskich Szkół Powszechnych z okresu międzywojennego”. Jednak całkowity koszt projektu wyniesie 21000,00 zł (6000,00 zł stanowi wkład własny Biblioteki – Centrum Kultury w Szczuczynie).
Projekt przewiduje utrwalenie i zabezpieczenie oraz bezpłatny, nieograniczony dostęp dla wszystkich zainteresowanych do treści dwóch unikatowych nie tylko w skali lokalnej kronik Szkół Powszechnych w Szczuczynie z okresu międzywojennego przekazanych w 2015 r. do szczuczyńskiej biblioteki przez śp. Pana Mariana Mikołaja Jonkajtysa a są to: „Kronika 7 klasowej publicznej szkoły [Nr 1] im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Szczuczynie – Białostockim. Zaczęta od dn. 1 września 1932 roku” i Kronika Publicznej Szkoły Powszechnej Nr 2 w Szczuczynie.
Zadanie obejmuje digitalizację i udostępnienie zawartości kronik w Podlaskiej Bibliotece Cyfrowej i Otwartym Systemie Archiwizacji – Archiwum Społecznym działającym w naszej bibliotece, opracowanie i wydanie treści kronik (z komentarzem historycznym i przypisami) w formie drukowanej, publikacji elektronicznej i nagrania w formacie mp3 (z myślą o osobach mających problem ze wzrokiem). Odbędzie się też duże, otwarte spotkanie promocyjne oraz cykl spotkań edukacyjnych w szkołach i instytucjach kultury w regionie oraz w siedzibie jednego z naszych partnerów Książnicy Podlaskiej im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
W kronikach dwóch szkół powszechnych – Polskiej i Żydowskiej funkcjonujących w Szczuczynie w okresie międzywojennym zawarty jest unikatowy materiał źródłowy na temat działalności tych szkół, wpisujących się bardzo mocno w życie społeczne ówczesnego Szczuczyna. Kontynuowały one rozpoczętą przez kolegium pijarskie misję przekazywania wiedzy.
Z informacji zawartych w kronikach wynika, że wiele przedsięwzięć szkoły organizowały razem uczestnicząc bardzo mocno w życiu społecznym miasta. Praktycznie nic się w nim nie działo bez ich udziału.
Są to bardzo cenne i unikatowe źródła nie tylko dla naszego lokalnego społeczeństwa. Zawierają między innymi nazwy dawne ulic i miejscowości, bardzo dużą ilość nazwisk uczniów i nauczycieli. Autorzy kronik z autopsji opisują ówczesną rzeczywistość małego miasteczka w którym funkcjonowały obok siebie i przenikały się religie i społeczności. Ukazują nie tylko życie szkoły polskiej i żydowskiej, ale też relacje między tymi dwiema nacjami i ich powolne zaostrzanie. Utrwalenie, rozpowszechnienie i wydanie tych kronik w przypadającą w 2022 roku 330 rocznicę nadania praw miejskich Szczuczynowi wskaże że nasza „Mała Ojczyzna” przez setki lat a szczególnie w okresie międzywojennym była miastem wielokulturowym skupiającym wiele wyznań pracujących na rzecz rozwoju miasta
Reasumując kroniki szczuczyńskich Szkół Powszechnych z okresu międzywojennego w całości są niezwykle wartościowym źródłem historycznym na temat historii i tożsamości nie tylko Szczuczyna ale większości tak małych miasteczek na wschodzie ówczesnej Rzeczypospolitej. Bezwzględnie należy zadbać o to aby je utrwalić i zabezpieczyć dla następnych pokoleń.
Oryginalne manuskrypty znajdują się w zbiorach Archiwum Społecznego działającego przy Bibliotece – Centrum Kultury w Szczuczynie.
W celu realizacji zadania Biblioteka – Centrum Kultury w Szczuczynie zawarła umowy partnerskie z Centrum Archiwistyki Społecznej z siedzibą w Warszawie i wspomnianą już książnicą Podlaską im. Łukasza Górnickiego z siedzibą w Białymstoku.
Biblioteka – Centrum Kultury w Szczuczynie
